Onlangs is een neef van mij in 's-Hertogenbosch overleden; hij is 87 jaar geworden. Bij de uitvaartdienst werd zijn leven gememoreerd. Het was een fijne man: lief, betrokken, zorgzaam, open, eerlijk, enthousiast en een echte Brabander; levensgenieter ten top. In 1960 leerde hij een andere man kennen. In beider families werd hun andere geaardheid gerespecteerd en geaccepteerd. In die tijd was dat heel progressief. Ze hebben 55 jaar samengewoond.
Hun leven lang hebben zij fijn samen geleefd en ontzettend veel vrienden gemaakt met hun levensstijl en "er zijn voor de ander''. Zij waren een toonbeeld van sociale mensen, liefdevol, nooit veroordelend en geen enkele vraag was te veel. Op de begrafenis waren meer dan 150 mensen. Tekenend om op die leeftijd (beiden boven de 85) nog zoveel mensen bijeen te krijgen.
Gememoreerd werd dat er twee zaken zijn waarmee je in Brabant ten diepste verbonden blijft: dat zijn je moeder en je geloof. Als echte Brabanders waren zij katholiek opgevoed, maar zijn ze stuk gelopen op de Kerk. Wat zonde; want zij hadden wel veel met het geloof; waren goede katholieken. Maar voor hen als homo's was binnen de Kerk geen plek. Zij hebben wel geprobeerd om als paar erkend te worden binnen de katholieke gemeenschap en de Kerk, doch vonden geen gehoor. Ze misten de erkenning en herkenning van hun pijn om niet mee te mogen doen. Uiteindelijk zijn ze zeer teleurgesteld en zijn ze afgehaakt. Wat triest.
Dat was toen, tweede helft vorige eeuw.
Maar nu? Is die erkenning er nu wel voor mensen zoals zij? Ik vrees van niet. Ik begrijp dat de bisschoppen de leer van de Kerk niet kunnen veranderen. Echter de Duitse bisschoppen hebben de pijn en de kramp wel erkend die deze leer met zich meebrengt in de huidige tijd. Waarom doen de Nederlandse Bisschoppen dat hier en nu niet?
Uit onderzoek van Trouw en het onderzoeks bureau I&O blijkt dat de Katholieke Kerk getalsmatig krimpt. Dat is niet nieuw. Wel nieuw voor mij was, dat zich zo veel katholieken niet meer verbonden voelen met de Kerk als instituut. Wél voelt men zich verbonden met het katholieke geloof en de rituelen. Een deel van de huidige actieve katholieken heeft moeite met de standpunten van de Kerk in zaken als homohuwelijk, priestercelibaat, euthanasie en abortus. De bisschoppen houden vast aan een leer en aan standpunten die tot gevolg hebben dat er maar een kleine groep gelovigen is die het daar volledig mee eens is.
Mij lijkt dat pastorale nabijheid belangrijker is dan het strak hanteren van de leer. Mijn neef en zijn man hebben die pastorale nabijheid gemist. Het erkennen van hun pijn en de kramp die de Leer van de Kerk als schaduwkant heeft, had veel verdriet kunnen voorkomen. In een gesprek kom je nader tot elkaar en kan er met wederzijds respect naar nieuwe wegen in de kerk worden gezocht. Aandacht voor elkaar, omzien naar elkaar, onrechtvaardigheid bespreekbaar en ongedaan proberen te maken. Dat zijn toch belangrijke waarden in ons geloof; het samen Kerk zijn is ons aller taak.
Maria was voor mijn neef heel belangrijk; hij stak vrijwel dagelijks een kaarsje op bij het Mariabeeld in de Sint Jan. Op deze manier hield hij toch ook nog een draad met het Katholieke geloof vast. Op zijn begrafenis is het 'Wees Gegroet' gebeden; in een volle aula met mensen die hardop en overtuigend meebaden, wetende dat hij geloofde dat Maria hem genadig was en is. Ook al wist hij dat hij géén zondaar was. Alleen het Wees Gegroet Maria.
Ik zal een kaarsje voor hem opsteken en een weesgegroetje bidden. Voor hem en voor de Kerk.
Jos Floris