Het kruisbeeld in de Basiliek Pius X in Lourdes Door de eeuwen heen tot op de dag van vandaag is het kruis altijd het symbool geweest van het christelijk geloof. In bijna elk christelijk gebedshuis zie je dit teken wel terug. En de mensen die heel uitdrukkelijk de levensweg van Jezus willen gaan, hangen een kruisbeeld in hun huis op. Zo herinneren zij zich middels dit beeld aan de betekenis die zij aan Jezus in hun leven toekennen.

Het kruis lijkt binnen het christendom zo gewoon geworden, dat we de beleving die mensen er aanvankelijk bij hadden, maar moeilijk na kunnen voelen. In Jezus’ tijd en in Jezus’ regio was het kruis een manier om mensen, die geen burgerrechten hadden, terecht te stellen. Omdat onder anderen slaven in die samenleving geen burger waren, wordt deze wrede kruisdood ook wel een slavendood genoemd. Executies behoren al niet tot de zachtzinnigste hoofdstukken uit het geschiedenisboek der mensheid, maar de executie middels het kruis is wel een heel wrede. Jezus heeft deze gruwelijke kruisdood moeten ondergaan.

De dood die Jezus is gestorven, is misschien wel het meest kenmerkende geweest van alles wat in zijn leven is gebeurd. Hij was een profetische gestalte, hij was wonderdoener en een soort Joodse rabbi, maar boven alles uit is Hij die Joodse man die rond het jaar 30 van onze jaartelling op Golgotha bij Jeruzalem aan het kruis is geslagen door Romeinse soldaten en zo is gestorven.

Heeft Jezus voor deze dood gekozen? Heeft Hij op deze manier willen sterven? Zelf denk ik van niet. Welk mens wil zo aan zijn of haar einde komen? Wat Hij wel wilde, is Zijn boodschap van Gods liefde voor de mensen trouw blijven. Hij wilde consequent deze boodschap beleven en uitdragen. En voor Jezus stond die boodschap zo dichtbij Hem dat Hij ermee samenviel. Daarom was het voor Jezus geen optie te vluchten, toen het erom begon te spannen. In de Hof van Olijven had Hij er nog van door kunnen gaan om het naderend onheil te ontwijken, maar Hij bleef en liet zich arresteren. En hiermee nam Hij de consequenties van Zijn boodschap.

In het evangelie van Johannes zegt Jezus: ‘Wanneer Ik van de aarde zal zijn omhoog geheven, zal Ik allen tot Mij trekken’ (Joh.12,32). Met deze woorden wijst Hij vooruit op Zijn sterven aan het kruis. Die kruisdood is niet zomaar een dood. Jezus’ leven en al Zijn doen en laten is geweest ten behoeve van Zijn medemensen, maar Zijn dood niet minder. Juist daar aan het kruis, hangend tussen hemel en aarde, is Zijn leven ten volle geworden het raakpunt van God en mens. Jezus’ missie was het om de mensen bij God te brengen en God bij de mensen en daar op het kruis volbrengt Hij deze missie. Hij zegt dan ook, vlak voordat Hij sterft: ‘Het is volbracht’ (Joh.19,30).

Wat je ook voor negatiefs wilt zeggen over het christelijk geloof, in ieder geval niet dat het probeert om lijden en ellende uit de weg te gaan. Jezus spoort Zijn volgelingen aan op eigen manier om te gaan met het leed en het verdriet dat op hun pad komt. Hij zegt het zo: ‘Wie Mijn volgeling wil zijn, moet Mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op te nemen’ (Mc.8,34). Blijkbaar kun je alleen maar leerling van Hem zijn, als je accepteert dat er in je leven soms een kruisweg te gaan is. Die lijdensweg is onvermijdelijk, maar we sjouwen ons kruis maar achter de lijdende Christus aan. Ook zo moeten we in Zijn spoor verdergaan. We weten immers dat Hij via de weg van het kruis verdriet en dood voor ons heeft overwonnen. Vaak staan ellende en dood levensgroot voor ons, wat daarachter is, kunnen we maar moeilijk ontwaren. Sinds Jezus’ Verrijzenis weten we dat de dood niet het laatste woord heeft, maar het voorlaatste. En is het kruis niet meer voor ons een afschrikwekkend beeld van hoe een mens aan zijn einde kan komen, maar teken van nieuw en altijddurend leven. God, op Wie we vertrouwen, is niet een God van doden, maar van levenden…